Ciąża bliźniacza u klaczy: błogosławieństwo czy zmartwienie?

Dla hodowców i lekarzy weterynarii ciąże bliźniacze u klaczy zazwyczaj stanowią problem. W większości przypadków kończą się one poronieniem lub śmiercią jednego z płodów, a także mogą prowadzić do poważnych komplikacji zdrowotnych matki podczas porodu.

Ciąża z dużym ryzykiem

Ciąża mnoga u klaczy jest spowodowana owulacją więcej niż jednego pęcherzyka jajnikowego w danym cyklu rujowym w niedługim odstępie czasu, a następnie zapłodnieniem obu komórek jajowych. Nie zawsze mnoga owulacja prowadzi do mnogiej ciąży. Niestety klacze, w przeciwieństwie do wielu innych gatunków zwierząt, mają stosunkowo mało miejsca w macicy na prawidłowy rozwój więcej niż jednego płodu, co sprawia, że ciąża bliźniacza jest dużym ryzykiem. Płody są niedostatecznie zaopatrywane w substancje odżywcze, gdyż występuje za mała powierzchnia styku części matczynej i płodowej łożyska.

Do głównych czynników sprzyjających wystąpieniu ciąży bliźniaczej należą: genetyka, wiek klaczy, a także pora roku. Jeśli klacz ma skłonności do mnogiej owulacji, to sytuacja często się powtarza w następnych latach. Starsze klacze, a także klacze, które były już kiedyś w ciąży bliźniaczej, są bardziej podatne na tego typu zjawisko, choć u starszych klaczy częściej dochodzi do wczesnej zamieralności zarodków. Dodatkowo sezon rozrodczy może mieć wpływ na częstość występowania ciąż mnogich – wczesna wiosna sprzyja większej liczbie owulacji.

Szereg komplikacji

Ciąża bliźniacza niesie za sobą szereg komplikacji, które mogą dotknąć zarówno klacz, jak i płody. U klaczy może dojść do poronienia, które ma miejsce w ok. 80-90% przypadków ciąż mnogich. Jeżeli ciąża się utrzyma, zazwyczaj zakończy się trudnym porodem, który może prowadzić do poważnych obrażeń narządów rodnych klaczy, a nawet do jej śmierci. Ponadto u klaczy występuje większe ryzyko rozwoju zakażeń macicy, co może skutkować problemami z późniejszym zajściem w ciążę.

Dla źrebiąt ciąża bliźniacza stanowi równie duże zagrożenie. W wielu przypadkach jedno lub oba źrebięta są niedorozwinięte, mają problemy z przeżyciem lub umierają w trakcie lub krótko po porodzie. Często dochodzi do obumarcia jednego z płodów, co może prowadzić do infekcji lub komplikacji dla drugiego płodu i matki. Z ekonomicznego punktu widzenia ciąża bliźniacza również jest niekorzystna, generując dodatkowe koszty związane z leczeniem, opieką weterynaryjną oraz potencjalnymi stratami hodowlanymi. Raczej nie zdarzają się sytuacje, w których oboje bliźniąt, nawet jeśli przeżyją długie lata, będą prawidłowo się rozwijać, rosnąć i będą mogły zostać wykorzystane w dalszej hodowli.

Właściwe rozpoznaniem

Wczesne wykrycie ciąży bliźniaczej jest bardzo istotne dla dalszych decyzji związanych z tym stanem. Najczęściej wykorzystywaną metodą diagnostyczną jest badanie ultrasonograficzne (USG), które pozwala na wczesne rozpoznanie ciąży mnogiej, już po 14-16 dniach od owulacji. Diagnostyka ultrasonograficzna przy sumiennym przeskanowaniu całej macicy pozwala na dokładne określenie liczby zarodków oraz ich lokalizacji, co jest niezbędne do podjęcia odpowiednich decyzji terapeutycznych. Mnoga owulacja to zazwyczaj owulacja asynchroniczna (jeden z pęcherzyków zarodkowych może być dużo mniejszy od drugiego), więc ważne jest, aby ze szczególną uwagą wykonać badanie USG oraz wykluczyć możliwość pomylenia zarodków z cystami. Jeżeli klacz jest regularnie badana, warto odnotowywać wszystkie torbiele endometrialne wraz z ich wielkościami, co ułatwia późniejsze badanie na źrebność. Nie posiadając wiedzy na temat obecności cyst w macicy danej klaczy, przy podejrzeniu ciąży mnogiej po kilku dniach należy powtórzyć badanie, żeby uniknąć nieprawidłowej diagnozy (ewentualna cysta nie zmieni swojego położenia ani wielkości). Informacje na temat mnogiej owulacji w danej rui będą sugerowały, aby zwrócić szczególną uwagę na każdy twór przypominający ciążę.

Więcej TUTAJ