Choroby oczu młodych koni
Badanie okulistyczne źrebiąt i młodych koni jest niedocenianym, a bardzo wartościowym badaniem. Nie tylko informuje nas o ewentualnie występujących chorobach narządu wzroku, ale także pozwala na określenie rokowania. Umożliwia też ocenienie, czy w późniejszym czasie zmiany będą postępowały, oraz decyduje o dalszym użytkowaniu konia, a nawet o jego życiu.
Badanie okulistyczne uzupełnia badanie ogólne u źrebiąt słabszych lub z innymi objawami chorobowymi. Dopełnia obraz choroby i niekiedy rozstrzyga w postawionym rozpoznaniu. W wydaniu 2/2024 „Horse & Business Magazine”, w artykule pt.: „Oczy źrebiąt (nie) jak dorosłych?”, zawarto informację, jak ważne jest wczesne i szybkie rozpoznanie chorób oczu u młodych koni. W poniższym materiale zostaną przedstawione te najważniejsze.
Rodzajów zmian i nieprawidłowości w narządzie wzroku może wystąpić wiele. Większość z nich jest wrodzona, czyli rozwijają się jeszcze w życiu płodowym. To, czy źrebię urodzi się z patologią, czy nie, zależy od genów oraz czynników zewnętrznych, takich jak przebieg ciąży czy warunki życia i dieta klaczy.
W badaniach przeglądowych u źrebiąt na całym świecie wyróżnia się trzy najczęściej występujące objawy ze strony narządu wzroku. Są to: wywijanie się powiek, przekrwienia spojówek i zaćmy.
Przekrwienie spojówek
Przekrwienie spojówek i wylewy pod spojówką twardówki powstają w trakcie porodu. Są następstwem przeciskania się głowy źrebięcia przez kanał rodny. Spojówki powiek oraz spojówka twardówki mogą być w pierwszych dniach po wyźrebieniu zaróżowione, a czasem nawet sino-bordowo zaczerwienione. Takie zmiany, o ile nie współistnieją z innymi objawami, samoistnie znikają po paru dniach.
Zmianami może być również zapalenie spojówek. Obecność much w stajni, wielu bakterii i innych mikroorganizmów w sianie i słomie sprzyja zakażeniom u źrebięcia, które dużo czasu spędza, śpiąc na leżąco. Zapalenie spojówek z wypływem surowiczym z worka spojówkowego zwykle powiązane jest z ogólną chorobą bakteryjną lub wirusową. Ropne zapalenie spojówek jest objawem przy takich chorobach jak zołzy (Streptococcus equi) czy rodokokoza.
Gdy zapalenie spojówek nie ustępuje samoistnie, a pojawia się wypływ najpierw surowiczy, potem ropny, i przerzedza się sierść w miejscu wypływu, konieczne jest sprawdzenie drożności przewodów nosowo-łzowych. Niekiedy niewykształcone są punkty łzowe. Częstszym problemem jest brak ujść kanału w nozdrzu. Obie sytuacje wymagają opracowania chirurgicznego.
U źrebiąt występować mogą również takie wady jak: ubytki powiek, depigmentacja czy nieprawidłowo rosnące rzęsy. Brak odpowiedniego nawilżenia przez nieprawidłowe rozprowadzenie łez po powierzchni rogówki lub szorujące po rogówce rzęsy są bezpośrednią przyczyną owrzodzenia rogówki. Oko jest wtedy bolesne, zmrużone i łzawiące. Ubytki oznaczają brak ciągłości w linii powieki – gdy ubytek jest znaczny, należy wykonać zabieg plastyki powieki. Nieprawidłowo ustawione rzęsy, rosnące w niewłaściwym kierunku, również są wskazaniem do leczenia i zabiegu chirurgicznego.