Jak dbać o zdrowie i kondycję konia zimą?
Zima może być trudnym okresem dla właścicieli koni i jeźdźców, ponieważ w tym okresie konie wymagają większej uwagi, specjalnej troski o ich zdrowie i dobrostan, a codzienna rutyna musi zostać dostosowana do zmieniających się warunków atmosferycznych. Odpowiednia pielęgnacja koni zimą jest kluczowa, by zachować je w zdrowiu i dobrym samopoczuciu w chłodnych i często wilgotnych miesiącach.
Faktem jest, że gęsta, zimowa sierść zapewnia ochronę termiczną, mimo to jednak warto wspierać konie dodatkowymi środkami. Szczególnie ważne jest, aby koń miał wystarczającą ilość paszy objętościowej, która pomoże mu utrzymać odpowiednią temperaturę ciała. Należy także zadbać, aby zwierzę nie było narażone na ciągłe działanie zimna czy wilgoci, często warto rozważyć golenie i derkowanie. Dzięki odpowiedniej pielęgnacji można zapobiec chorobom takim jak kaszel czy kolki. Pod uwagę należy wziąć konieczność dopasowania treningu i zadbać o akcesoria, które pomogą przetrwać zimne miesiące.
Odpowiednie żywienie
Zimą zapotrzebowanie energetyczne koni znacząco wzrasta, dlatego konieczne jest odpowiednie dostosowanie diety. Najważniejszym składnikiem diety w tym okresie jest włókno, a więc pasza objętościowa. Dobrej jakości siano powinno stanowić podstawę i być dostępne w dużych ilościach. Siano nie tylko zaspokaja głód, ale także pomaga utrzymać odpowiednią temperaturę ciała. W przeciwieństwie do trawienia skrobi z ziarna zbóż, w przypadku pasz objętościowych proces uwalniania energii jest długotrwały. Dzięki temu do organizmu zwierzęcia cały czas dostarczana jest energia, a wraz z nią duże ilości ciepła generowanego podczas procesu trawienia. Z tego względu zapewnienie odpowiedniej ilości siana jest niezwykle kluczowe dla zdrowia konia. Jeśli koń nie je go wystarczająco dużo, mimo że ma do niego stały i nieograniczony dostęp, to doskonałym sposobem na uzupełnienie włókna w diecie mogą być sieczki, np. z lucerny, lub trawokulki (pellet z trawy), które częściowo mogą zastąpić siano. Ponadto stanowią także świetne rozwiązanie w żywieniu koni starszych, które z powodu ubytków w uzębieniu mogą mieć trudności z przeżuwaniem i pobieraniem wystarczającej ilości siana. Doskonałym dodatkiem w diecie każdego konia będzie mesz, który nie tylko wspiera ochronę śluzówki żołądka, ale też pozytywnie wpływa na perystaltykę jelit.
Do lekkostrawnych, bardzo wartościowych i bogatych we włókno pasz objętościowych należą również wysłodki buraczane. Cechują się wysoką zawartością tzw. superwłókien, które są niezwykle cenne w diecie koni. Wysłodki wspierają przybieranie na masie oraz pomagają utrzymać prawidłową wagę konia. Warto jednak pamiętać, że nie wszystkie wysłodki są takie same. Na rynku można znaleźć tanie wysłodki, często będące bezpośrednim odpadem z cukrowni, które mogą być nieodpowiednie do żywienia koni. Na rynku dostępne są dwa rodzaje wysłodków buraczanych: melasowane i niemelasowane. Melasa przyczynia się do poprawy smaku wysłodków i ogranicza ich pylenie, jednak powoduje znaczny wzrost poziomu glukozy we krwi. Nadmiar cukrów prostych z melasy może prowadzić do krótkotrwałego pobudzenia, nadwagi czy problemów metabolicznych. Z tego względu lepszym i bezpieczniejszym wyborem dla końskiego organizmy będą wysłodki niemelasowane. Wysłodki należy podawać po ich uprzednim namoczeniu, istnieje bowiem ryzyko, że niedokładnie przeżute niemoczone wysłodki spowodują zatkanie lub zakrztuszenie. Moczenie wysłodków ma dodatkową zaletę w postaci dodatkowego nawodnienia końskiego organizmu, co jest ważne w przypadku koni pijących zimą mniej wody.
Oprócz dobrej jakości pasz objętościowych warto zadbać o to, aby koń miał wystarczającą ilość minerałów i witamin, które w miesiącach letnich dostarczane są ze świeżej trawy. Dlatego zimą warto rozważyć ewentualne stosowanie diety, która pomoże uzupełnić braki w organizmie, szczególnie takich pierwiastków jak selen, magnez i cynk, które wspierają układ odpornościowy i pomagają utrzymać konia w dobrej kondycji zimą.
Świetnym rozwiązaniem na bezpieczne zwiększenie energetyczności dawki pokarmowej będzie tłuszcz w postaci oleju, np. lnianego. Olej ma pozytywny wpływ na kondycję kopyt, skóry i sierści, a zawarte w nim kwasy tłuszczowe omega-3 będą wspierały funkcjonowanie układu odpornościowego.
Ważnym aspektem zimą jest także picie wody, która jest kluczowa dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Zwierzętom należy zapewnić stały dostęp do czystej wody. Należy regularnie sprawdzać, czy woda w poidle lub wiadrze nie zamarzła. W przypadku zamarznięcia poidła trzeba zapewnić świeżą wodę w wiadrze. Warto też obserwować, czy koń pije wystarczająco dużo, ponieważ zimą pragnienie często jest osłabione. Zbyt mała ilość płynów może zwiększać ryzyko wystąpienia kolki. Aby zachęcić konia do większego poboru płynów, można podawać wspomniane wcześniej wysłodki i mesz.
Należy pamiętać, że wszelkie zmiany w diecie koni należy wprowadzać stopniowo, pozwalając układowi pokarmowego powoli przyzwyczajać się do zmian.